Ach Pim, je piekte te vroeg en je betaalde met je leven
De man waar de Nederlandse politiek niet klaar voor was en nooit klaar voor zal zijn...
Geschreven door: Redactie
De Profeet in een Pak: Pim Fortuyn, de Man die te Vroeg Gelijk Had
In de rijke traditie van de Europese politiek, waar grijze pakken zich voortplanten als stadsduiven en beleidsnota’s belangrijker lijken dan poëzie, kwam Pim Fortuyn binnen als een champagnekurk op een begrafenis. Kaal, openlijk homoseksueel, flamboyant professor met een scherpe tong en nóg scherpere maatpakken—hij kwam niet om een paar veren op te schudden, maar om de hele kip te plukken.
De politieke elite lachte hem weg. “Een clown,” zeiden ze. “Een provocateur.” Ze hieven hun vinger terwijl hij zijn tong roerde. Maar het publiek? Dat luisterde. Terwijl de traditionele partijen hun multiculturele glans stonden op te poetsen en stuntelden met hun talking points, sprak Pim gewoon. Gevaarlijk gewoon. Over immigratie. Integratie. De islam. De verzorgingsstaat. Nationale identiteit. Onderwerpen die destijds alleen door de uiterste rechterflank werden aangeraakt—meestal met een fakkel en hooivork. Pim, dat moet hem nagegeven worden, kwam met een aktetas en een analyse.
In 2002 schoot zijn pas opgerichte partij, de LPF, omhoog in de peilingen. De media raakten in paniek. Zijn tegenstanders struikelden over zichzelf. Links schreeuwde ‘fascist’, rechts hield de adem in, en Pim bleef glimlachen als een man die het einde al kende.
En toen, negen dagen voor de verkiezingen die hij ging winnen, viel het doek.
Vermoord.
Door een 'dierenrechtenactivist'.
In een land waar politiek geweld iets was dat elders gebeurde. Nederland stond verstijfd van schrik. De LPF werd de op één na grootste partij, maar zonder Pim zakte het als een soufflé. En daarmee bevestigde hij postuum zijn eigen stelling: zonder richting stort het midden in.
Nu, meer dan twintig jaar later, is het moeilijk om Fortuyns interviews terug te lezen zonder een flauwe echo van een “Ik zei het toch” te horen, ergens in de verte. Oplopende spanningen rond immigratie? Check. Mislukte integratie? Check. Polarisatie? Wantrouwen richting de elite? Identiteitspolitiek? Sociale fragmentatie? Alles keurig afgevinkt.
Hij voorspelde niet het hoe, maar wel het wat.
Fortuyn was geen heilige, en zeker geen verlosser. Hij leefde van provocatie. Maar waar anderen sfeerimpressies boden, klonk bij hem het luchtalarm. Hij was een wandelende paradox: liberaal, conservatief, populist, elitair. Een man die champagne kon nippen en het socialisme kon afbranden in dezelfde zin—en dat deed hij. Vaak.
Misschien is de les van Pim Fortuyn niet dat hij gelijk had, maar dat hij gelijk had voordat wij er klaar voor waren om het toe te geven.
En in de politiek, zoals in comedy, is timing alles